Η Αγία Ανυσία γεννήθηκε και έζησε στα δύσκολα εκείνα χρόνια των διωγμών κατά των Χριστιανών επί εποχής του βάναυσου διώκτου, του Μαξιμιανού, την ίδια περίοδο με τον πολιούχο Άγιο της Θεσσαλονίκης, τον Μυροβλύτη Δημήτριο.
Στους ουρανούς πατρίδα έχει την πόλη του Θεού, όπως και τόσοι άλλοι Άγιοι της Εκκλησίας μας, μητέρα την Αγία Εκκλησία, πρότερον μεν την Αγωνιζομένη, στη γη, στην οποία αναγεννήθηκε, και τώρα στην Θριαμβεύουσα, στον ουρανό, την οποία αποκαλεί ο Απόστολος Παύλος «των Πρωτοτόκων », της οποίας ο γενόμενος υιός της έχει αδελφούς όλους τους Αγγέλους και Μάρτυρες και Οσίους.
Σε νεαρή ηλικία έμεινε ορφανή από πατέρα και μητέρα, οι οποίοι ήταν επιφανείς και πλούσιοι άρχοντες της Θεσσαλονίκης. Ασπάσθηκαν την πίστη την αληθινή, του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, με την οποία γαλούχησαν από μικρής ηλικίας τη θυγατέρα τους. Πόθος της ήταν να συναντήσει τον Ουράνιο Νυμφίο Χριστό, αποστρέφοντας τις ηδονές και τα υλικά αγαθά του μάταιου τούτου κόσμου και αναζητώντας τα αιώνια, ουράνια και άφθαρτα αγαθά του Παραδείσου. Γι΄ αυτό μοίρασε όλα της τα πλούτη στους φτωχούς «και τον πλούτον σκορπίσασα, και πτωχοίς επαρκέσασα, ενυμφεύθης άφθορος τω Ποιήσαντι».
Ζούσε αφιερωμένη στο Χριστό και διαρκώς προσευχόταν, τηρώντας τις νηστείες της Εκκλησίας μας. Πώλησε όλα τα υπάρχοντά της και διένειμε το πλούτο της στους φτωχούς, ενώ η ίδια ζούσε από τον κόπο των χεριών της.
Κάποια ημέρα η αγία αυτή παρθένος είχε βγει έξω για να πάει στην εκκλησία. Την ημέρα εκείνη οι ειδωλολάτρες γιόρταζαν τη γιορτή του ήλιου. Καθ’ οδόν συνάντησε έναν στρατιώτη, ο οποίος την ανάγκασε να θυσιάσει στα είδωλα «μη προσκυνήσαι ηλίω γαρ, πεισθείσα την άδικον, καθυπέμεινας σφαγήν, φοινιχθείσα τοις αίμασι ». Όμως, η πίστη της Αγίας ήταν σταθερή και ακλόνητη στον Ένα και Αληθινό Χριστό. Έτσι, απαρνήθηκε τα είδωλα και τον έφτυσε κατά πρόσωπο. Ο στρατιώτης έβγαλε το σπαθί του και το έμπηξε κάτω από το πλευρό της. Έτσι έλαβε μαρτυ¬ρικό τέλος η επίγεια ζωή της αγίας Ανυσίας, το έτος 298 , και αξιώθηκε να λάβει τον αμαράντινο της δόξης στέφανο «μαρτυρίου διαλάμπουσα λαμπηδόσι, και αφθαρσίας στέφανον αναδησαμένη, χαίρουσα παρίστασαι, Χριστώ τω Νυμφίω σου ».
Το θαυμαστό στην περίπτωσή της είναι ότι ο σύντομος χρόνος της ζωής της και το νεαρό της ηλικίας υπερκεράσθηκαν από τα σπάνια ψυχικά της χαρίσματα, την σοβαρότητα, τη γενναιότητα του φρονήματος, την πολιά της σύνεση και τον «εκ βρέφους» πόθο της για τον Χριστό, ώστε θεωρώντας όλα τα δελεάσματα της ζωής «ως ιστόν αράχνης», προχώρησε στις ευγενέστερες επιλογές και κόσμησε τη σύντομη ζωή της με την τριπλή κατά Θεόν «δόξα», της παρθενίας, της οσιότητος και του μαρτυρίου.
Τα άγια λείψανα της αγίας Ανυσίας
Στο εγκάρσιο κλίτος του Ι.Ναού του αγίου Δημητρίου, στην Θεσσαλονίκη, από την αριστερή πλευρά του Ι. Βήματος, βρίσκεται η λάρνακα με τα ιερά λείψανα της Αγίας ενδόξου Οσιομάρτυρος Ανυσίας της εν Θεσσαλονίκη.
Το τίμιο σώμα της για πολλά χρόνια ήταν θαμμένο στη γη σε άγνωστο μέρος, ώσπου την 4η του μηνός Ιουλίου το 1980, διανοιγομένης της οδού 3ης Σεπτεμβρίου κοντά στο Γ’.Σ. Στρατού, ανακαλύφθηκε ο τάφος της όπου βρισκόταν τα σεπτά λείψανα της, τα οποία με ευλάβεια ανακομίσθηκαν και κατατέθηκαν στον Ι. Ναό του Αγίου Δημητρίου, επιτελώντας πλήθος ιάσεων και θαυμάτων σε όλους αυτούς που τιμούν την Αγία και την προσκυνούν με πίστη.