Οι Άγιοι Ανάργυροι ήταν αδέλφια, τα ονόματα τους ήταν Κοσμάς και Δαμιανός. Έζησαν τον 3ο μ.Χ αιώνα σε μια μακρινή περιοχή της Μικράς Ασίας. Επειδή έχασαν τον πατέρα τους σε πολύ μικρή ηλικία, όλο το βάρος της ανατροφής τους έπεσε στους ώμους της μητέρας τους. Η Θεοδότη όπως λέγονταν, ήταν πολύ ευσεβής και πιστή. Την ίδια ευσέβεια μετέδωσε και στους δύο γιους της, οι οποίοι έγιναν καλοί Χριστιανοί. Η Θεοδότη χρησιμοποίησε την περιουσία της για την μόρφωση του Κοσμά και του Δαμιανού.
Τα δύο παιδιά δεν απογοήτευσαν τις προσδοκίες της μητέρας τους και έγιναν γιατροί. Κάθε μέρα κόσμος πολύς επισκεπτόταν το ιατρείο τους ζητώντας τη βοήθεια τους. Επειδή ζούσαν ενάρετη ζωή και έκαναν πάντα το καλό για τον συνάνθρωπο τους, ο Θεός τους προίκισε με τη χάρη του Αγίου Πνεύματος. Έτσι οι Άγιοι θεράπευαν θαυματουργικά αρρώστιες που κανένας άλλος γιατρός δεν μπορούσε.
Τιμώντας την ανατροφή που πήραν από τη μητέρα τους, δεν χρησιμοποίησαν το επάγγελμα τους για το κέρδος. Χρήματα δεν έπαιρναν ποτέ, μόνη τους έγνοια ήταν η θεραπεία του σώματος και της ψυχής των συνανθρώπων τους.
Θεράπευαν τις ασθένειες των φτωχών, χωρίς να παίρνουν χρήματα, γι' αυτό και ονομάστηκαν Ανάργυροι. Πολλοί ασθενείς που θεραπεύθηκαν ήθελαν να τους ευχαριστήσουν. Αλλά αυτοί, δε δέχονταν τις ευχαριστίες και απαντούσαν με τον ορθό λόγο της Αγίας Γραφής: «Ἡ εὐλογία καὶ ἡ δόξα καὶ ἡ σοφία καὶ ἡ εὐχαριστία καὶ ἡ τιμὴ καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ ἰσχὺς τῷ Θεῷ ἡμῶν εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων» (Αποκάλυψη Ιωάννου, ζ' 12). Δηλαδή, όλος ο ύμνος και η δόξα και η σοφία και η ευχαριστία και η τιμή και η δύναμη και η ισχύς, ανήκει στο Θεό μας, στους αιώνες των αιώνων.
Έτσι ο Κοσμάς και ο Δαμιανός ήταν πολύ αγαπητοί και η φήμη τους εξαπλώθηκε παντού. Ο κόσμος τους αγαπούσε και τους έδωσε το όνομα Ανάργυροι, γιατί θεράπευαν τους ασθενείς του χωρίς χρήματα, αργύρια, όπως τα έλεγαν τότε. Όμως αυτό δεν άρεσε στους άλλους γιατρούς της περιοχής και έτσι άρχισαν να διαδίδουν ότι δήθεν τα δύο αδέρφια δεν ήταν γιατροί, αλλά μάγοι.
Έτσι ταπεινά αφού διακόνησαν σε όλη τους τη ζωή τον πλησίον, πέθαναν ειρηνικά και ετάφησαν στην τοποθεσία Φερεμά.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος πλ δ’.
Ἅγιοι Ἀνάργυροι καὶ θαυματουργοί, ἐπισκέψασθε τὰς ἀσθενείας ἡμῶν, δωρεὰν ἐλάβετε, δωρεὰν δότε ἡμῖν.