Τη ελευθερία ημάς Χριστός ηλευθέρωσε· στήκετε ουν και μη πάλιν ζυγώ δουλείας ενέχεσθε» (Γαλ. 5,1). Σ’ αυτές τις λέξεις κρύβεται μια επανάσταση σωστή στο νόημα της ελευθερίας. Γιατί ριζικά διαφορετική είναι και η στάση του Αποστόλου απέναντι στα πράγματα του κόσμου και στην ουσία του ανθρώπου. Δίνει ένα νέο νόημα εξ επόψεως περιεχομένου στην έννοια της ελευθερίας. Σχετίζεται με τον ίδιο τον χρόνο. Η μια διάσταση είναι η ελευθερία εν σχέσει προς το παρελθόν που καθορίζει βασανιστικά και επιτακτικά το παρόν του ανθρώπου, είναι η ελευθερία με την έννοια της απελευθερώσεως. Κι η άλλη διάσταση βρίσκεται σε συνάφεια προς το μέλλον, την δυνατότητα για μια νέα ζωή, την διάσταση εκείνη του χρόνου που αισιόδοξα και αποφασιστικά μεταμορφώνει τον άνθρωπο. Είναι φανερή η διαφορά από την ελληνική σκέψη. Ελευθερία δεν εί¬ναι φυγή από τον χρόνο, δεν είναι ακινησία αλλά ιστορικό γεγονός, και σαν τέτοια απευθύνεται στον συγκεκριμένο, ιστορικό άνθρωπο, στον κοινό άνθρωπο της καθημερινής ζωής. Οι βιβλικές ρίζες της διδασκαλίας του Παύλου είναι ολοφάνερες. Ας δούμε τώρα την πρώτη όψη της ελευθερίας, την απολύτρωση: «Τη ελευθερία ημάς Χριστός ηλευθέρωσε». Δεν ξεγελιέται το πνεύμα του Παύλου από το αντιφέγγισμα της ανθρώπινης σοφίας ούτε τυφλώνεται ο νους του από τα όνειρα της πολιτικής. Βλέπει καθαρά πως κι’ εκείνη κι’ αυτή δεν είναι παρά μια απάτη του νου κι’ ένα ξεγέλασμα της καρδιάς. Βλέπει που βρίσκεται η δύναμις που εγκλωβίζει τον άνθρωπο με τα δεσμά της. Μέσα αλλά κι έξω από τον άνθρωπο. Είναι η αμαρτία, η φθορά και ο θάνατος. Δυνάμεις που καταλύουν την ίδια την έννοια του ανθρώπου, είναι τόσο ισχυρές που έχουν γίνει κατάσταση, αναγκαιότητα θάλεγε κανείς, που πιέζουν κι εξουθενώνουν τον άνθρωπο. «Προητιασάμεθα… πάντας υφ’ αμαρτίαν είναι« (Ρωμ. 3, 9) λέγει, και διά της αμαρτίας εισήλθε ο θάνατος εις τον κόσμο (Ρωμ. 5,12), ο τελευταίος εχθρός του ανθρώπινου γένους (Α’ Κορ. 15,26). Σ’ αυτή την βασιλεία της αμαρτίας και του θανάτου κινούνται οι άνθρωποι, έτσι που η προσπάθειά τους να σωθούν μόνοι τους δεν ωφελεί σε τίποτε. Όσο κι αν είναι αξιέπαινες οι προσπάθειές τους, δεν μπορούν να τους βγάλουν από τον αόρατο ιστό του θανάτου που τους δένει. Ο πολιτισμός του ανθρώπου δεν έχει την λυτρωτική δύναμη που νομίζουμε. Τα έργα του έχουν μέσα τους πάντα το σπέρμα της φθοράς και του θανάτου από τα οποία θέλουν να τον λυτρώσουν. Κι ο αγώνας του να λυτρωθεί μόνος είναι τραγικός κι άπελπις, γιατί θέλει να απελευθερωθεί από το παρελθόν που τον δεσμεύει, μένοντας όμως σταθερά στο ίδιο το παρελθόν. Κι εδώ παρεμβαίνει μια δύναμη απ’ έξω, δύναμη πιο ισχυρή από την φθορά και τον θάνατο, η δύναμη του Θεού. Αυτή απελευθερώνει τον άνθρωπο και τον αφήνει ελεύθερο από τα δεσμά της φθοράς και του θανάτου. Είναι το απολυτρωτικό έργο του Χριστού. Αδιάλειπτα μιλά γι’ αυτό ο Απόστολος. «Πριν έλθει η απολύτρωση εφρουρούμεθα κλεισμένοι κάτω από τον νόμο… τώρα όμως είσθε όλοι υιοί Θεού εν Χριστώ Ιησού» (Γαλ. 3, 22-26). Η δύναμη του Θεού φανερώθηκε στο έργο του Χριστού «όταν ο Θεός τον ανέστησε εκ νεκρών και τον εκάθισε στα δεξιά του εις τα επουράνια εξουσιαστή πάνω σε κάθε αρχή και εξουσία και δύναμη» (Εφ. 1, 20). Τριπλό το έργο της απελευθερώσεως που συνετελέσθη με τον ερχομό του Χριστού. Απελευθέρωση του ανθρώπου από την αμαρτία, συμφιλίωση με τον Θεό, αποκατάσταση της κοινωνίας μεταξύ των ανθρώπων. Σε μια σύγχρονη ορολογία θάλεγε κανείς ότι πρόκειται για την αναγωγή του ανθρώπου από την απλή ζωή στη σφαίρα της πραγματικής του υπάρξεως. Παύει να υπάρχει ο διχασμός του ανθρώπου και το βάρος της πτώσεως φεύγει από την ιστορία του. Η κτίση η ίδια μεταμορφώνεται και στην θέση του «πολέμου πάντων κατά πάντων» μπαίνει η μεταμορφωτική αλλαγή που εισήλθε στην ιστορία με την ενσάρκωση, τον Σταυρό και την Ανάσταση. Έτσι μπορεί να πει ο Απόστολος: «Τα αρχαία παρήλθεν ιδού γέγονεν καινά τα πάντα» (Β’ Κορ. 5, 17). Και το νόημα είναι απλό: Στην φυσική πορεία του χρόνου και της ιστορίας έγινε μια κοσμογονική μεταβολή· η εν Χριστώ επέμβαση του Θεού προς σωτηρία των ανθρώπων. Είναι μια ιστορική πράξη που επετέλεσε η αγάπη του Θεού με την δύναμη της δημιουργικής Του βουλήσεως. Δεν έγινε αυτό σ’ έναν άλλο κόσμο, αλλά σ’ αυτόν τον κα¬θημερινό μας κόσμο. Ο Θεός που δημιούργησε τον κόσμο εκ του μηδενός ανακαινίζει τον κόσμο εκ βάθρων. Ρι¬ζική η αλλαγή, βαθειά η τομή τόσο που θα μπορούσε κανείς να μιλήσει για μια νέα δημιουργία. Ένας νέος άνθρωπος εμφανίζεται στον κόσμο, ο νέος Αδάμ (Ρωμ. 5, 12 έξ.) που ανακαινίζει με την παρουσία Του τον κόσμο. Είναι ο Χρι¬στός που μας ελευθέρωσε με την ζωή και το έργο του. Η ελευθερία σαν απελευθέρωση φαίνεται ζωντανή στο πρόσω¬πο του Χριστού. Είναι κι αυτό χαρακτηριστικό γνώρισμα της διδασκαλίας του Παύλου· η ελευθερία δεν είναι έννοια ή λέξεις απλή, είναι πρόσωπο, είναι ο Χριστός, ο ενσαρκωθείς Λόγος.