Ο Άγιος Αμφιλόχιος ήταν Καππαδόκης, σύγχρονος του Μεγάλου Βασιλείου και φίλος του. Έζησε ασκητικά πολλά χρόνια στην έρημο, νηστεύοντας και προσευχόμενος. Όλοι οι Πατέρες της Εκκλησίας ωρίμασαν στην έρημο κι από εκεί ξεκίνησαν για το κατοπινό τους έργο. Το 373 ο Μέγας Βασίλειος πρωτοστάτησε και οι επίσκοποι της επαρχίας τον εξέλεξαν και, παρά τις διαμαρτυρίες του, τον χειροτόνησαν επίσκοπο Ικονίου. 
 Υπήρξε άριστος επίσκοπος και μετείχε στη Β' Οικουμενική Σύνοδο στην Κωνσταντινούπολη, όπου και διέπρεψε.

Μέσα στις πολλές επιστολές του Μεγάλου Βασιλείου προς τον άγιο Αμφιλόχιο βλέπομε ποιος ήταν ο Άγιος, του οποίου τη μνήμη εορτάζουμε σήμερα. Σε μία του επιστολή ο Μέγας Βασίλειος γράφει προς τον άγιο Αμφιλόχιο. «Θαύμασα και τη φιλομάθειά σου και την ταπεινοφροσύνη σου, ότι καταδέχεσαι και να μάθεις εσύ ο δάσκαλος και να μαθαίνεις από μένα, που δεν έχω τίποτε να σε διδάξω για να μάθεις». Αυτά δεν είναι μόνο φιλοφρόνηση του Μεγ. Βασιλείου, αλλά δείχνουν και ποιος ήταν ο άγιος Αμφιλόχιος. Ο Αμφιλόχιος δεν είχε κύρος μόνο στη δική του Εκκλησία, αλλά το ηθικό κύρος του είχε επεκταθεί και σε άλλες περιοχές. 

Ο άγιος Αμφιλόχιος έλαβε μέρος στη δεύτερη οικουμενική Σύνοδο, που έγινε στην Κωνσταντινούπολη το 381. Εκεί τον θαύμασαν όλοι, και τους έκαμε μεγάλη εντύπωση ο τρόπος, με τον οποίο διετύπωνε τα επιχειρήματά του εναντίον του πνευματομάχου Μακεδονίου. Όταν έληξε η Σύνοδος, ο αυτοκράτορας Θεοδόσιος θέλησε να τον κρατήσει κοντά του, αλλά ο άγιος Αμφιλόχιος δεν δέχθηκε και είπε στον αυτοκράτορα· «ο βοσκός, Βασιλιά μου, πρέπει να είναι κοντά στα πρόβατά του». Τον παρακάλεσε μόνο να του κτίσει δύο ναούς στο Ικόνιο. Ο αυτοκράτορας έκτισε τους ναούς, τους οποίους ο άγιος Αμφιλόχιος κάλεσε και τους εγκαινίασε ο Μέγας Βασίλειος.

Ο Αμφιλόχιος συνέταξε αρκετούς λόγους για την Ορθοδοξία μας, και πέθανε ειρηνικά το έτος 394 μ.Χ.

Ἀπολυτίκιον  
Ἦχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε.
Σοφίας τὴν ἔλλαψιν ὡς καθαρὸς μυηθείς, δογμάτων ὀρθότητος φωτοειδεὶς ἀστραπὰς ἐκλάμπεις τοῖς πέρασι· σὺ γὰρ τὴν ἐν Τριάδι ὁμοούσιον φύσιν ἐκήρυξας, ἀσυγχύτως καθελῶν τὰς αἱρέσεις. Διό σε, ἱεράρχα Ἀμφιλόχιε, Χριστὸς ἐδόξασε.