Οικουμενικό Πατριαρχείο
Εκκλησία της Ελλάδος
Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών
Στη σημερινή Κυριακή, μία Κυριακή πριν την Πεντηκοστή -τη γενέθλια ημέρα της Εκκλησίας μας, εορτάζουμε τη μνήμη λίγων Αγίων Πατέρων, οι οποίοι ήταν από τους πρώτους που υποστήριξαν την ορθόδοξη διδασκαλία απέναντι στις αιρετικές δοξασίες που επικρατούσαν την εποχή εκείνη.
Το Άγιο Πνεύμα ήταν εκείνο, το οποίο συγκρότησε την σύνοδο, η οποία εξελίχθηκε στην Α’ Οικουμενική, από τον αυτοκράτορα του Βυζαντίου Μ. Κωνσταντίνο και 318 Πατέρες της Εκκλησίας. Μέσα από τη σύνοδο, εμφανίστηκαν οι αληθινοί διδάσκαλοι του Χριστού και του ευαγγελικού μηνύματος, οι οποίοι είναι οι συνεχιστές του έργου των Αποστόλων.
Το συναξάριο της σημερινής ημέρας τονίζει ότι: «Τήν παροῦσαν ἑορτήν ἑορτάζομεν δι᾽ αἰτίαν τοιαύτην. Ἐπειδή γάρ ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός τήν καθ᾽ ἡμᾶς φορέσας σάρκα, τήν οἰκονομίαν ἅπασαν ἀρρήτως ἐνήργησε καί πρός τόν πατρῷον ἀποκατέστη θρόνον, θέλοντες δεῖξαι οἱ ἅγιοι ὅτι ἀληθῶς ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ ἐγένετο ἄνθρωπος καί τέλειος ἄνθρωπος Θεός ἀνελήφθη καί ἐκάθισε ἐν δεξιᾷ τῆς μεγαλωσύνης ἐν ὑψηλοῖς, καί ὅτι ἡ σύνοδος αὕτη τῶν ἁγίων Πατέρων οὕτως αὐτόν ἀνεκήρυξε καί ἀνωμολόγησεν ὁμοούσιον καί ὁμότιμον τῷ Πατρί. τούτῳ τῷ λόγῳ μετά τήν ἔνδοξον Ἀνάληψιν τήν παροῦσαν ἐθέσπισαν ἑορτήν, ὡσανεί τόν σύλλογον τῶν τοσούτων Πατέρων προβιβάζοντες τοῦτον δή ἐν σαρκί ἀναληφθέντα Θεόν ἀληθινόν καί ἐν σαρκί τέλειον ἄνθρωπον ἀνακηρυττόντων»
Οι συγκεκριμένοι Άγιοι Πατέρες που συγκρότησαν «τὴν ἐν Νικαίᾳ πρώτην Οἰκουμενικὴν Σύνοδον», είχανε μέσα τους κάτι που λείπει από όλους εμάς σήμερα. Είχανε Θεό. Ήταν, κατά το λόγο του Αποστόλου Παύλου: «ναὸς Θεοῦ ζῶντος, καθὼς εἶπεν ὁ Θεὸς ὅτι ἐνοικήσω ἐν αὐτοῖς καὶ ἐμπεριπατήσω» (Β’ Κόρ. στ’ 16). Ήταν πληρωμένοι της χάριτος του Αγίου Πνεύματος. Έδωσαν όλο τους το είναι στη διακονία της Αγίας Εκκλησίας και του πληρώματος αυτής.
Ας θυμηθούμε τρία ονόματα, τα οποία ξεχωρίζουν από τη χορεία των 318 Πατέρων· Άγιος Νικόλαος, Άγιος Σπυρίδωνας, Άγιος Αθανάσιος ο Μέγας. Τι να πούμε για τον καθένα τους; Τι να θαυμάσουμε από το βίο του καθενός; Άνθρωποι που υπεράσπισαν την ορθόδοξη διδασκαλία στην αίρεση του Αρείου αλλά και στις υπόλοιπες που, εκείνη την περίοδο, κατέκλυσαν και μάστιζαν την αυτοκρατορία. Το θαύμα του Αγίου Σπυρίδωνα με το κεραμίδι; Το χαστούκι στον Άρειο και το όραμα του Αγίου Νικολάου; Τα εκπληκτικά συγγράμματα του Μεγάλου Αθανασίου;
Αλλά, στη συγκεκριμένη Σύνοδο, παραβρέθηκαν και πατέρες που είχαν τραύματα για χάρη του Χριστού. Άνθρωποι που ακρωτηριάστηκαν, έχασαν χέρι ή πόδι, αυτί, με ένα μάτι. Όμως, είχαν κάτι κοινό μεταξύ τους· έλαμπαν και ήταν πλήρεις από τη χάρη του Θεού. Δεν ενδιαφέρονταν για τη σωματική ακεραιότητα, αλλά να υπερασπιστούν, ακόμα και με τη ζωή τους, την ορθή διδασκαλία.
Αν δούμε, όμως, και το σημερινό ευαγγελικό ανάγνωσμα, θα παρατηρήσουμε ότι συνδέεται με την μνήμη των 318 Θεοφόρων Πατέρων. Ο Χριστός προσεύχεται για τους μαθητές Του με τα εξής λόγια: «πάτερ ἅγιε, τήρησον αὐτοὺς ἐν τῷ ὀνόματί σου ᾧ δέδωκάς μοι, ἵνα ὦσιν ἓν καθὼς ἡμεῖς» (Ιω. 17, 11), (Πατέρα ἅγιε, φύλαξέ τους μὲ τὴν δύναμιν τοῦ ὀνόματός σου ποὺ μοῦ ἔδωκες, διὰ νὰ εἶναι ἕνα ὅπως εἴμεθα ἐμεῖς).
Ο Χριστός ένα πράγμα ήθελε από τους μαθητές Του· να μείνουν ένα. Να παραμείνουν ένα σώμα με κεφαλή τον ίδιο τον Χριστό. Οι 318 Πατέρες, τι προσπάθησαν να κάνουν; Να φέρουν την ομόνοια μέσα στην εκκλησία και να διακηρύξουν την αληθινή τους πίστη.
Ας προσπαθήσουμε να βάλουμε στη ζωή μας τα χαρακτηριστικά των Αγίων Πατέρων. Τη χάρη του Αγίου Πνεύματος που κατέκλυζε την ύπαρξή τους αλλά και την υπεράσπιση της ορθόδοξης διδασκαλίας. Να παραμείνουμε ενωμένοι στη μία ορθή πίστη για τον Ιησού Χριστό, όπως είναι ενωμένη και η Αγία Τριάδα: «ἵνα ὦσιν ἓν καθὼς ἡμεῖς».