«Εάν τις διψά, ερχέσθω προς με και πινέτω-ο πιστεύων εις εμέ, καθώς είπεν η γραφή, ποταμοί εκ της κοιλίας αυτού ρεύσουσιν ύδατος ζώντος» (Ιωάν Ζ΄, 37-38).

          Αυτά ακούσαμε  στο Ευαγγέλιο της Μεσοπεντηκοστής, που για τους περισσότερους χριστιανούς περνάει απαρατήρητη, ενώ παλιότερα γιορταζόταν με πολλή λαμπρότητα. Ο Κύριος, με το κρυστάλλινο νερό του λόγου Του ξεδιψάει τη Σαμμαρείτισσα, που η Εκκλησία μας γιορτάζει αυτή την Κυριακή. Ο Ευαγγελιστής Ιωάννης μάς παρουσιάζει τα γεγονότα με απλότητα και ομορφιά. Ας τα παρακολουθήσομε, μην αμφιβάλλοντας καθόλου πως θα ωφεληθούμε πολύ.

Στο πηγάδι του Ιακώβ

Μεταφερόμαστε, λοιπόν, νοερά στην περιοχή της Σαμάρειας, κοντά στην αρχαία πόλη Συχάρ. Κάπου εκεί βρίσκεται  το πηγάδι του Ιακώβ. Τούτη η περιοχή, από τα πανάρχαια χρόνια υπήρξε μάρτυρας πολλών εκπληκτικών γεγονότων. Κατοικημένη από την εποχή των  μεγάλων Πατριαρχών, γνώρισε στιγμές δόξας και μεγαλείου, αλλά και πράξεις ανείπωτης φρίκης: λεηλασίες, αιματοχυσίες, καταστροφές. Εδώ κοντά είναι και το ονομαστό Όρος Γαρειζίν. Σ’ αυτό οι Σαμαρείτες, από τότε που χωρίστηκαν από τους ομοεθνείς τους του Νοτίου Βασιλείου κι αποτελούσαν  αυτόνομη θρησκευτική κοινότητα, έκτισαν ναό και λάτρευαν εκεί το Θεό. Θανάσιμη εχθρότητα τους χώριζε, καθώς οι Νότιοι τους θεωρούσαν ειδωλολάτρες, αιρετικούς.Ένα ανοιξιάτικο μεσημέρι, πηγαίνοντας ο Κύριος με τους μαθητές Του προς τη Γαλιλαία, μετά από πολύωρη οδοιπορία φτάνει κατάκοπος και διψασμένος στο πηγάδι του Ιακώβ. Κάθεται να ξεκουραστεί, ενώ οι μαθητές πάνε στην πόλη, για ν’ αγοράσουν τρόφιμα. Σε λίγο έρχεται μια γυναίκα από τη Σαμάρεια, να αντλήσει νερό. Καθώς ο Ιησούς της ζητάει να του δώσει να πιεί, ανάμεσά τους εκτυλίσσεται  ένας καταπληκτικός διάλογος- ίσως ο πιο πνευματικός της Καινής Διαθήκης. Με τις γλυκές Του κουβέντες, ο Κύριος αποκαλύπτει σιγά-σιγά, όχι μόνο το αμαρτωλό παρελθόν της γυναίκας, αλλά και βαθύτατες θεολογικές αλήθειες. Το αποκορύφωμα έρχεται, όταν θα της φανερώσει ότι Αυτός είναι ο αναμενόμενος Μεσσίας. Η Σαμαρείτισσα ενθουσιάζεται, μετανοεί, τρέχει να πει τα καταπληκτικά νέα στους συντοπίτες της. Έρχονται κι αυτοί, γνωρίζουν το Χριστό, σαγηνεύονται από τα θεϊκά λόγια, τη ζεστή παρουσία Του ανάμεσά τους. Πόσοι από μάς δε θα ζήλευαν εκείνους τους ευλογημένους ανθρώπους! Πόσο θα θέλαμε κι εμείς να ήμασταν εκεί! Μα και σήμερα, μήπως δε χρειαζόμαστε τον Κύριο, καθώς πορευόμαστε συνεχώς σε «καμένη γη»; Δε θα θέλαμε να ακούσομε τα γλυκά, ζωογόνα λόγια Του, να νιώσουμε τέτοια χαρά, σαν εκείνη τη γυναίκα και  τους  συγχωριανούς της; Αυτοί, αφού είδαν κι άκουσαν τον Κύριο, τον παρακάλεσαν να πάει και να μείνει μαζί τους. Εκείνος δεν τους περιφρόνησε. Άλλωστε, γιατί είχε έρθει στη γη; Γιατί ντύθηκε την ανθρώπινη φύση; Μήπως, για να  να συναναστρέφεται με «καθώς πρέπει» ανθρώπους; Μήπως, μόνο για τους Ιουδαίους; Ο ίδιος δεν έλεγε ότι ήρθε να καλέσει, όχι δικαίους, αλλά, αμαρτωλούς σε μετάνοια; Να ζητήσει και να σώσει τα «απολωλότα πρόβατα», που χάσανε τον ποιμένα τους  και περιφέρονται από δω κι από κει; Αυτό έπραξε και με τους Σαμαρείτες: δεν τους απέρριψε. Τους ακολούθησε, τον φιλοξένησαν δυο μέρες, σώθηκαν πολλοί κι ομολόγησαν ότι αυτός είναι «ο Σωτήρας του κόσμου, ο Χριστός»!

Η πηγή της ζωαρχίας

Σ’ έναν ωραιότατο ύμνο έχομε τον ιστορικό διάλογο και τις συνέπειές του: «Η πηγή της ζωαρχίας, Ιησούς ο Σωτήρ ημών, επί την πηγήν επιστάς του Πατριάρχου Ιακώβ, πιείν εζήτει ύδωρ παρά γυναικός Σαμαρείτιδος. Της δε το ακοινώνητον των Ιουδαίων προσειπούσης, ο σοφός δημιουργός μετοχετεύει αυτήν, ταις γλυκείαις προσρήσεσι, μάλλον προς αίτησιν του αιδίου ύδατος. Ό και λαβούσα, τοις πάσιν εκήρυξεν ειπούσα. Δεύτε ίδετε των κρυπτών γνώστην και Θεόν, παραγενόμενον σαρκί, δια το σώσαι τον άνθρωπον» (Δοξαστικόν των Αίνων). Μπορούμε, λοιπόν, να  παρατηρήσουμε τα εξής: α. Ο Χριστός, με αφορμή τη δίψα του σώματος, προχωρεί στην πνευματική δίψα των ανθρώπων, που αναζητούν σ’ όλες τις εποχές το Θεό. Κι όπως το δροσερό και  καθαρό νερό ξεδιψάει το σώμα, έτσι και  ο λόγος του Θεού, που προσφέρεται στην Εκκλησία, σβήνει τη αιώνια δίψα της ψυχής μας, καθώς, μάλιστα, επικοινωνούμε προσωπικά και με τα μυστήρια της Εκκλησίας, «δι’ ύδατος και Πνεύματος», με  τον Ιησού Χριστό. β. Το «ακοινώνητον» των ανθρώπων, τείχη πανύψηλα, που ορθώνονται και τους χωρίζουν, μόνο με το οικουμενικό πνεύμα, που η Εκκλησία του Χριστού επαγγέλλεται, λειτουργεί και διακονεί, μπορούν να  γκρεμιστούν, με αγάπη και ελευθερία, κι όχι με βία, καταναγκασμό και ισοπέδωση των πάντων, όπως, δυστυχώς, επιχειρείται σήμερα, με την παγκοσμιοποίηση και τη Νέα Εποχή. γ. Ο Χριστός δεν υποτιμά τη γυναίκα, όπως έκαναν οι Ιουδαίοι, και, όπως, δυστυχώς, συμβαίνει σε θρησκείες, όπως ο Μωαμεθανισμός, σε σημείο τραγικό. Εδώ βλέπομε πώς μια περιφρονημένη, στιγματισμένη γυναίκα αξιώνεται να της αποκαλυφθεί η ανώτερη  λατρεία του Θεού, ως Βασιλεία του Θεού. Το μήνυμα του Χριστού για ισοτιμία των δύο φύλων, κατάργηση των ανισοτήτων και σεβασμό του ανθρώπινου προσώπου  είναι  και σήμερα επίκαιρο, σε Δύση και Ανατολή. δ. Η Σαμαρείτισσα, αφού γνώρισε το Χριστό, δεν μπορούσε να το κρατήσει μυστικό. Μετά την Ανάστασή Του, κήρυξε σε πολλές περιοχές, φτάνοντας στη Ρώμη, όπου και μαρτύρησε επί Νέρωνος και τιμάται ως ισαπόστολος- η Αγία Φωτεινή. Στη συζήτησή Του  με τους μαθητές ο Ιησούς κοιτάζει μακριά και βλέπει τις «χώρες» λευκές, «προς θερισμόν». Τη Σαμαρείτιδα και τους Αποστόλους καλούμαστε κι εμείς να μιμηθούμε, αν θέλομε να είμαστε συνεπείς με την κλήση μας. Εφ’ όσον, βεβαίως, τρεφόμαστε με τον Άρτο της Ζωής και οι καρδιές μας αρδεύονται με το «ύδωρ το ζων». Ζωογονούνται με τη δρόσο της Πεντηκοστής. Αυτό ζητάμε κι από τον Κύριο, μαζί με τον υμνωδό:

«Ὁ τὸν κρατῆρα ἔχων, τῶν ἀκενώτων δωρεῶν, δός μοι ἀρύσασθαι ὕδωρ, εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν, ὅτι συνέχομαι δίψῃ, εὔσπλαγχνε μόνε οἰκτίρμον» (Εξαποστειλάριον Μεσοπεντηκοστής).